Khmer Dictionary: ទាំងនេះ
Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary Full Text Search
-
ទាំង
( និ.និបាតសព្ទ )
ពាក្យសម្រាប់និយាយគួប និយាយប្រមូលចំនួន ឬបែបយ៉ាងអ្វីៗដូចពាក្យថា ទាំងអស់, ទាំងគ្រប់, ទាំងស្រុង, ទាំងនេះ, ទាំងនោះ, ទាំងអស់គ្នា, ទាំងប្រុស, ទាំងស្រី ជាដើម ។
-
ប្រសិនជា
( និ.និបាតសព្ទ )
និបាតសព្ទប្រាប់សេចក្ដីស្មាន សម្រាប់ប្រើក្នុងប្រយោគវិកតិកត្តា : ខ្ញុំមានតុ, ទូ, កៅអី ប្រសិនបើជារបស់អស់ទាំងនេះ តើបងយកជាជំនួសប្រាក់ដែលខ្ញុំជំពាក់បងនោះបានឬទេ ? បើបងព្រមយក ខ្ញុំមានអំណរច្រើនណាស់ ។ (អ្នកម្ចាស់បំណុលថា) : ទោះជាអ្វីក៏ដោយ ឲ្យតែផាត់ទាត់ទៅស្មើតម្លៃគ្នានឹងប្រាក់ដែលប្អូនឯងជំពាក់ខ្ញុំនោះ ខ្ញុំក៏យកដែរ (គួរប្រយ័ត្នពាក្យ ប្រសិនជា ឬ ប្រសិនបើជា ហើយនឹង ទោះជា, ទោះបីជា ដែលជាវិកតិកត្តាដូចគ្នា, ផ្សេងពីប្រសិនបើ, ប្រសិនណាបើ និង ទោះបី, ទោះបីបើ, ទោះណាបើ ។ល។) ។
-
មយូរ
( ន.នាមសព្ទ )
[មយូរៈ ឬ មៈយូ]
ក្ងោក ។
- មយូរគតិ (មៈយូរៈគៈតិ) ដំណើរក្ងោក; ដំណើរដែលមានលំនាំស្រដៀងនឹងក្ងោក ។
- មយូរសព្ទ (មៈយូរៈស័ប) សូរសំឡេងក្ងោក; សូរសព្ទស្រដៀងនឹងសំឡេងក្ងោក ។
- មយូរា ក្ងោកទាំងឡាយ, ពួកក្ងោក ។
- មយូរី ក្ងោកញី (ពាក្យទាំងនេះសុទ្ធតែសម្រាប់ប្រើក្នុងកាព្យ) ។
-
មល្ល
( គុ.គុនសព្ទ )
[ម៉ល់-លៈ ឬម័ល]
ដែលមាំទាំ, រឹងប៉ឹង ។ ន. អ្នកចំបាប់ ។ ឈ្មោះជាតិមនុស្សពួកមួយក្នុងមជ្ឈិមប្រទេសជាន់ពុទ្ធកាល ។
- មល្លយុទ្ធ (ម៉ល់-លៈយុត) ការចំបាប់គ្នា, លេងចំបាប់ ។
- មល្លរាជ (ម៉ល់-លៈរាច) ព្រះរាជាជាតិមល្លៈ; ពួកព្រះរាជាទាំងនេះ ដែលចាត់ការថ្វាយព្រះភ្លើងព្រះបរមសពនៃព្រះសក្យមុនីសម្ពុទ្ធ ។
-
មិច្ឆា
( កិ. វិ.កិរិយាវិសេសនៈ ឬ កិរិយាវិសេសន៏, គុ.គុនសព្ទ )
[មិច-ឆា ]
(ជា និ.; មិថ្យា) ខុស, មិនពិត, មិនមែន :
- មនុស្សមិច្ឆា មនុស្សយល់តែខាងខុស, មនុស្សឆ្វេងទាំងស្រុង;
- ចិត្តមិច្ឆា ចិត្តដែលគិតខុស, ចិត្តឆ្វេងទាំងស្រុង; (ច្រើនសំដៅសេចក្ដីថា ចិត្តឆេវឆាវ, ចិត្តអាក្រក់តក់ម៉ក់);
- ចិត្តមច្ឆេរមិច្ឆា (--ម៉ាច់-ឆេ--) ចិត្តកំណាញ់យល់ខុសជាត្រូវ ។ល។ ច្រើនប្រើជាបទសមាស, ដូចជា មិច្ឆាចារ, មិច្ឆាជីវៈ, មិច្ឆាទិដ្ឋិ, មិច្ឆាមគ្គ ជាដើម (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) ទាំងនុះ) ។
- មិច្ឆាកម្មន្តៈ ន. ការងារខុស (ព. ផ្ទ. សម្មាកម្មន្តៈ) ។
- មិច្ឆាចារ (--ចា) ន. (បា. < មិច្ឆា “ខុស” + អាចារ “ដំណើរប្រព្រឹត្តស៊ប់; មារយាទ”; សំ. មិថ្យាចារ < មិថ្យា + អាចារ) ដំណើរប្រព្រឹត្តទាស់ខុសប្រពៃណី; មារយាទអាក្រក់; ច្រើនប្រើសំដៅសេចក្ដីថា “ដំណើរលួចភរិយាគេ” : ធ្វើមិច្ឆាចារ (ប្រើជា មិថ្យាចារ ក៏មាន) ។ ព. ផ្ទ. សម្មាចារ ។
- មិច្ឆាជីព ឬ--ជីវៈ ន. (បា. < មិច្ឆា + អាជីវ; សំ. មិថ្យាជីវ < មិថ្យា + អាជីវ) ការចិញ្ចឹមជីវិតខុស ដូចយ៉ាងចាប់មនុស្សលក់ជារបរជាដើម (ប្រើជា មិច្ឆាជីវៈ ក៏បាន; និយាយថា មិច្ឆាអាជីវោ ក៏មាន) ។ ព. ផ្ទ. សម្មាជីព, សម្មាជីវៈ ឬ សម្មាអាជីវៈ, សម្មាអាជីវោ ។
- មិច្ឆាទិដ្ឋិ (--ទិតឋិ) ន. (បា.; សំ. មិថ្យាទ្ឫឞ្ដិ) សេចក្ដីយល់ឃើញខុស គឺដំណើរយល់ខុសអំពីសេចក្ដីពិត ដូចយ៉ាងយល់ឃើញថា មាតាបិតាគ្មានគុណ, សត្វទាំងអស់ស្លាប់ហើយលែងកើតទៀតជាដើម ។ ព. ផ្ទ. សម្មាទិដ្ឋិ ។
- មិច្ឆាទិដ្ឋិជន (--កៈ-ជន់) ន. ជនប្រកបដោយមិច្ឆាទិដ្ឋិ, ជនអ្នកមានការយល់ឃើញខុស ។
- មិច្ឆាពាក្យ ឬ--វាចា (--ពាក ឬ --វាចា) ន. (បា.--វាចា; សំ. មិថ្យា + វាច៑ > វាក៑, វាគ៑ ឬ--វាក្យ) សម្ដីខុស គឺការប្រើវាចាខុសគន្លងមានពោលពាក្យកុហក, ពាក្យញុះញង់ជាដើម ។ ព. ផ្ទ. សម្មាពាក្យ ឬ សម្មាវាចា ។
- មិច្ឆាព្យាយាម ន. (បា. --វាយាម; សំ. មិថ្យាវ្យាយាម) ព្យាយាមខុស គឺព្យាយាមធ្វើអំពើអាក្រក់ណាមួយ ។ ព. ផ្ទ. សម្មាព្យាយាម ។
- មិច្ឆាមគ្គ (--ម័ក) ន. (បា.; សំ. មិថ្យា + មាគ៌) ផ្លូវខុស គឺផ្លូវឬគន្លងដែលមិនពិត ។ តាមលទ្ធិពុទ្ធសាសនាថា សេចក្ដីយល់ឃើញខុស, សេចក្ដីត្រិះរិះខុស, វាចាខុស, ការងារខុស, ការចិញ្ចឹមជីវិតខុស, ព្យាយាមខុស, ស្មារតីខុស, ដំណើរតាំងចិត្តស្មិងស្មាធិ៍ខុស... ទាំងនេះជា មិច្ឆាមគ្គ ។ ព. ផ្ទ. សម្មាមគ្គ ។
- មិច្ឆាវាចា (ដូចគ្នានឹង មិច្ឆាពាក្យ ដែរ) ។
- មិច្ឆាវាយាមៈ (ដូចគ្នានឹង មិច្ឆាព្យាយាម ដែរ) ។
- មិច្ឆាសង្កប្បៈ សេចក្ដីត្រិះរិះខុស (ព. ផ្ទ. សម្មាសង្កប្បៈ) ។
- មិច្ឆាសតិ សតិខុស, ការរលឹកខុស (ព. ផ្ទ. សម្មាសតិ) ។
- មិច្ឆាសមាធិ សមាធិខុស (ព. ផ្ទ. សម្មាសមាធិ) ។
- មិច្ឆាអាជីព, អាជីវៈ , --អាជីវោ (ដូចគ្នានឹង មិច្ឆាជីព ដែរ) ។ល។
-
អន្តរត្ថវាចក
( ន.នាមសព្ទ )
[អ័ន-តៈរ៉ាត់-ថៈវាចៈកៈ ឬ --ចក់ ]
និបាតសព្ទប្រាប់សេចក្ដីថា “ក្នុងពាក់កណ្តាល; ក្នុងចន្លោះ, ក្នុងរវាង; ខាងក្នុង; ...”; សំ. បា. ប្រើពាក្យ អន្តរ, អន្តរ៑, អន្តរា, អន្តោ... (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) ទាំងនេះ) ។
Headley's Khmer-English Dictionary Full Text Search
-
No matching entries found!