Khmer Dictionary: សៀម
Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary Full Text Search
-
កាតាក
( ន.នាមសព្ទ )
បាយហាល, បាយក្រៀម សម្រាប់ទុកបរិភោគក្នុងគ្រាអំណត់ ឬក្នុងគ្រាមានដំណើរឆ្ងាយដាច់ពីភូមិលំនៅ; ពាក្យនេះក្លាយមកពីពាក្យសៀម លាវ ថា “ខាវតាក ប្រែថា បាយហាល (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) នេះទៀតផង) ។
-
កាតំ
( ន.នាមសព្ទ )
ឈ្មោះនំស្ងោរ វេចខ្ចប់អង្ករដំណើបដោយស្លឹកត្នោត : ស្ងោរកាតំ; ពាក្យនេះក្លាយមកពីពាក្យសៀម លាវ ថា “ខាវតុម” ប្រែថា អង្ករស្ងោរ ។
-
កោសេយ្យពស្រ្ដ
( ន.នាមសព្ទ )
[--យ៉ៈ-ព័ស ]
(កៅសេយវស្រ្ដ; កោសេយ្យវត្ថ) សំពត់សូត្រ, ព្រែ ។ ដែលហៅ កោសេយ្យភស្ត្រ នេះជាសំដីក្លាយពីសៀម ព្រោះសៀមសរសេរ ព័សតរ៍ គេអានតាមនិរុត្តិរបស់គេថា ផ័ត; ឯខ្មែរយើងសរសេរ ពស្រ្ដ អានតាមនិរុត្តិរបស់យើងថា ពាស់ ប៉ុន្តែដោយយើងថាតាមនិរុត្តិសៀម, ថាមិនដូចសៀមទៅទៀត ក៏ក្លាយសំឡេងថា ភាស់, ត្រូវថា ព័ស្ត្រ (ពាស់) ទើបត្រឹមត្រូវតាមនិរុត្តិខ្មែរ, ដូចជា ព័ស្តុភារ ដែរ យើងត្រូវសរសេរ ត្រូវថា ព័ស្តុភារ កុំថា ភ័ស្តុភារ ។ល។
-
ក្លម
( ន.នាមសព្ទ )
(“ចម្រៀងបន្លែង”) ឈ្មោះបទភ្លេងសៀមមួយយ៉ាង : ភ្លេងក្លម ។
-
ខ័ឌ្គ
( ន.នាមសព្ទ )
[ខាត់]
(ខឌ្គ; ខគ្គ) គ្រឿងសស្ត្រាមួយប្រភេទ ផ្លែមានមុខទាំងពីរខាង មានសណ្ឋានដូចផ្លែលំពែង ប៉ុន្តែធំវែងជាងផ្លែលំពែង ដងខ្លីច្រើនជាងដងលំពែង មានស្រោមសម្រាប់ស៊កសៀតចង្កេះបាន ដោយមានខ្សែចងស្រាក់ភ្ជាប់នឹងស្រោមនោះ; ខ្មែរហៅគ្រឿងសស្ត្រានេះ តាមសំនៀងសៀមថា ខ័ន (ព្រះខ័ន ឬ ព្រះខាន់) ព្រោះសៀមសរសេរ ខររគ៍ (អ. ថ. ខា៎ន់) ដោយបំប្លែងអំពីពាក្យសំស្ក្រឹតថា ខឌ្គ ។ យើងហៅថា ព្រះខ័ន យូរណាស់ហើយ : ព្រះខ័នរាជ្យ, មន្ទីរព្រះខ័ន ឬ ហោព្រះខ័ន ។ យើងសរសេរជា ព្រះខាន់ ក៏បាន ។ ប៉ុន្តែបើពួកកវីខ្មែរ ត្រូវការប្រើក្នុងការតែងកាព្យប្រើពាក្យ ខ័ឌ្គ ឬ ព្រះខ័ឌ្គ តាមសម្ផស្សកាព្យដែលចាប់ជួនគ្នាខ្លះវិញ ក៏អាចប្រើបាន ព្រោះយើងមានពាក្យ ខ័ឌ្គ ក្នុងវចនានុក្រមខ្មែររបស់ប្រទេសយើងហើយ ។ យើងតែងកាព្យល្បងមើលថា ព្រហ្មទត្តមហាក្សត្រិយ៍ ទតឃើញព្រះខ័ឌ្គនៅដៃកុមារ ឈ្មោះទីឃាវុ ដូចនឹងប្រហារ លុះទ្រង់ជ្រាបការណ៍ ទើបក្សាន្តព្រះទ័យ ។... (ថ្លែងពីរឿងព្រះបាទព្រហ្មទត្តនិងទីឃាវុកុមារ ក្នុងទីឃាវុកុមារជាតក) ។
-
កុន
( ន.នាមសព្ទ )
កល, កលឧបាយ : ជាប់កុន, ដោះកុន, រួចពីកុន, ។ ឈ្មោះល្បែងដែលលេងដោយទំនងកលឧបាយផ្សេងៗ : លេងកុន, ទៅមើលកុន ។ ពាក្យនេះខ្មែរហៅតាមសៀម ដែលសរសេរ “កល” តែអានថា “កុន” ខ្មែរយកពាក្យ កុន នេះមកប្រើ ក៏ទៅជាមានពាក្យពីរផ្សេងគ្នាគឺ កល ១ កុន ១ (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) កល) ។ ក្នុងសម័យបច្ចុប្បន្នខ្មែរយើងហៅ ភាពយន្ត ។
-
កុងស៊ុល
( ន.នាមសព្ទ )
អាជ្ញាពាណិជ្ជការបម្រុងជាត្យានុវាទ ។ ពាក្យនេះអ្នកខ្លះហៅក្លាយមកជា “កុងស៊ុន” តាមពាក្យសៀមព្រោះសៀមសរសេរ “ស៊ុល” អានថា “ស៊ុន” ។
-
ក្ទម្ពទេស
( ន.នាមសព្ទ )
[ក្ទំ-- ]
ឈ្មោះឈើមួយប្រភេទ ជាឈើមានដើមមិនធំណាស់ មានសាច់រឹង ស្លឹកល្អិតៗ ផ្កាមានសណ្ឋានស្រដៀងនឹងផ្កាក្ទម្ព ផ្លែមានសណ្ឋានស្រដៀងនឹងផ្លែចង្រៀក ប៉ុន្តែត្រួយ, ផ្កានិងផ្លែខ្ចី ប្រើជាអន្លក់បាន, ត្រួយប្រើជារបោយនំបញ្ចុកក៏បាន, ជាឈើមានពូជមកពីប្រទេសក្រៅ, មាននៅប្រទេសកម្ពុជាយូរណាស់មកហើយ; អ្នកខ្លះហៅឈើនេះថា
- សម្បួរទេស, អ្នកខ្លះហៅ
- សម្បួរប្រាក់, អ្នកខ្លះហៅ
- ទុំទេស, អ្នកខ្លះហៅ
- ក្រៈទុំថេត (តាមសំដីសៀម), តាមពិតត្រូវហៅ
- ក្ទម្ពទេស ឬ សម្បួរទេស : គេច្រើនដាំក្ទម្ពទេសធ្វើជារបងឈើរស់ ព្រោះជាឈើរស់ជាប់បានយូរ គេអាចប្រើត្រួយ, ផ្កានិង ផ្លែខ្ចីជាអាហារបានផង ។
-
ក្រមុំ
( ន.នាមសព្ទ )
[-ម៉ុម ]
ស្រីមានអាយុ ១៥ ឬ ១៦ ឆ្នាំគ្រប់ការ កំណត់ឲ្យមានប្ដីបាន; បើវាត-សព្ទនេះឲ្យទូលាយទៅទៀត គឺស្រីណាមិនដែលមានប្ដី ទោះអាយុហួសពី ១៦ ឆ្នាំទៅ ទល់នឹង ៥០ ឆ្នាំ ក្ដី គេហៅថា “
- ចាស់ក្រមុំ”, ជួនកាលយកពាក្យសៀមមកហៅថា “
- សាវកែ” វិញ, ប្រែថា “ក្រមុំចាស់” (មើលពាក្យ សាវកែ ទៀតផង) ។
-
ដកទង
( ន.នាមសព្ទ )
ពាក្យទ្រគោះប្រើដោយជេរប្រមាទមើលងាយទៅលើរូបស្ត្រី : មេដកទង, មេចោរដកទង ។ ពាក្យនេះក្លាយមកពីភាសាសៀមថា ដ្ចកទ្ចង អ. ថ. ដកថង “ផ្កាមាស” (ស្រីផ្កាមាស) ។
Headley's Khmer-English Dictionary Full Text Search
-
ថៃ
( n )
[tʰay]
- detail »
Thai
See:សៀម -
សៀម
( adj )
[siem]
- detail »
of or pertaining to Thailand, Siamese.
-
សៀម
( n )
[siem]
- detail »
Thailand, Siam