Khmer Dictionary: ម
Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary
-
មជ្ជ
( ន.នាមសព្ទ )
[ម័ច-ជៈ]
or មជ្ជៈ
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(មជ្ជ; មទ្យ) ទឹកស្រវឹងទួទៅ គឺសុរានិងមេរ័យគ្រប់យ៉ាង; គ្រឿងស្រវឹង ។
- មជ្ជបាន (ម័ច-ជៈ--) ការផឹកទឹកស្រវឹង ។
- មជ្ជបាយី (ម័ច-ជៈប៉ាយី) អ្នកផឹកទឹកស្រវឹង, ប្រមឹក; បើស្ត្រីជា មជ្ជបាយិនី ។
- មជ្ជពាណិជ (ម័ច-ជៈពានិច) អ្នកលក់ទឹកស្រវឹង, ឈ្មួញទឹកស្រវឹង ។
- មជ្ជពាណិជ្យ ឬ - មជ្ជវណិជ្ជា (ម័ច-ជៈពានិច ឬ--វៈនិច-ជា) ជំនួញទឹកស្រវឹង, ការលក់គ្រឿងស្រវឹង ។
-
មជ្ជារ
( ន.នាមសព្ទ )
[ម័ច-ជា]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(មាជ៌ារ) ឆ្មាឈ្មោល (ប្រើជា មជ្ជារៈ ឬ មជ្ជារោ ក៏បាន); មជ្ជារី ឆ្មាញី, មេឆ្មា (ព. កា.ពាក្យកាព្យ គឺពាក្យសម្រាប់ប្រើក្នុងកាព្យ) : មជ្ជារមជ្ជារី សត្វទាំងទ្វីមិនដេកយប់ តាំងពីពេលព្រលប់ យប់ចាំផ្ទះថ្ងៃទើបដេក ។
-
មជ្ឈដ្ឋាន
( ន.នាមសព្ទ )
[ម័ច-ឈ័ត-ឋាន ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(មជ្ឈ + ឋាន; មធ្យ + ស្ថាន) ទីឬកន្លែងកណ្ដាល ។ មណ្ឌលផ្នែកខាងសតិបញ្ញា, ខាងផ្លូវចិត្ត, ខាងសង្គមកិច្ច, ដែលនៅជុំវិញយើងសព្វថ្ងៃ ។
-
មជ្ឈត្តារម្មណ៍
( ន.នាមសព្ទ )
[ម័ច-ឈ័ត-តា-រ៉ម់]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(< មជ្ឈត្ត + អារម្មណ) អារម្មណ៍ជាកណ្ដាល ។
-
មជ្ឈន្តិកកាល
( ន.នាមសព្ទ )
[ម័ច-ឈ័ន-តិកៈ--]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(មជ្ឈន្តិក, មជ្ឈណ្ហ ឬ--កាល; មធ្យាន្តិក, មធ្យាហ្ន ឬ--កាល, មធ្យទិន) ពេលថ្ងៃត្រង់ : ឈប់សម្រាកក្នុងមជ្ឈន្តិកកាល (ប្រើជា មជ្ឈន្តិកសម័យ ក៏បាន) ។
-
មជ្ឈមណ្ឌល
( ន.នាមសព្ទ )
[ម័ច-ឈៈមន់ -ឌល់ ]
មណ្ឌលកណ្ដាល : មជ្ឈមណ្ឌលនៃការសិក្សាផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនា, មជ្ឈមណ្ឌលនៃវប្បធម៌ ។
-
មជ្ឈិម
( គុ.គុនសព្ទ )
[ម័ច-ឈិមៈ ឬ--ឈិម ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(មធ្យម) យ៉ាងកណ្ដាល : ទោសមជ្ឈិម, បទមជ្ឈិម, ជាមជ្ឈិម, យ៉ាងមជ្ឈិម ។ ច្រើនប្រើជាបទសមាស ដូចជា :
- មជ្ឈិមដ្ឋាន (ដូចគ្នានឹង មជ្ឈដ្ឋាន ដែរ); ឈ្មោះថ្នាក់រៀនទី ៨-៩ នៃបឋមសិក្សា : មជ្ឈិមដ្ឋានទី១, --ទី២ ។
- មជ្ឈិមទោស (ម័ចឈិមៈ--) ទោសយ៉ាងកណ្ដាល ។ មជ្ឈិមនិកាយ ឈ្មោះគម្ពីរព្រះសុត្តន្តបិដកមួយពួកតបន្ទាប់ពីគម្ពីរទីឃនិកាយមក (ព. ពុ.) ។
- មជ្ឈិមប្បដិបទា (ម័ច-ឈិម័បប៉ៈដិប៉ៈទា) សេចក្ដីប្រតិប័ទជាកណ្ដាល គឺប្រតិបត្តិប័ទតាមដំណើរអដ្ឋង្គិកមគ្គ ជាចន្លោះកណ្ដាលនៃសេចក្ដីប្រតិប័ទតឹងពេកនិងធូរពេក; ហៅជា សំ. ថា មធ្យមប្រតិប័ទ ក៏បាន (ព. ពុ.) ។
- មជ្ឈិមប្បទេស (ម័ចឈិម័ប-ប៉ៈ--) ប្រទេសភាគកណ្ដាលនៃជម្ពូទ្វីប គឺប្រទេសឥណ្ឌាសព្វថ្ងៃ (ហៅ មជ្ឈិមប្រទេស ឬ មធ្យមប្រទេស ក៏បាន) ។
- មជ្ឈិមពុទ្ធវចនៈ ពុទ្ធវចនៈប៉ែកកណ្ដាល គឺពុទ្ធភាសិតដែលជាចន្លោះកណ្ដាលនៃបឋមពុទ្ធវចនៈនិងមច្ឆិមពុទ្ធវចនៈ (ព. ពុ.) ។
- មជ្ឈិមពោធិកាល (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) ពុទ្ធកាល) ។
- មជ្ឈិមភាគ ប៉ែកកណ្ដាល ។
- មជ្ឈិមភូមិ ថ្នាក់ឬជាន់កណ្ដាល ។
- មជ្ឈិមយាម យាមឋិតនៅជាចន្លោះកណ្ដាលនៃបឋមយាមនិងបច្ឆិមយាម ។
- មជ្ឈិមវ័យ វ័យជាចន្លោះកណ្ដាលនៃបឋមវ័យនិងបច្ឆិមវ័យ ។ល។
-
មជ្ឈេលុប
( ន.នាមសព្ទ )
[ម័ច-ឈេ លប់ ឬ--លោប៉ៈ ]
or មជ្ឈេលោប
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(--លោប) សព្ទ, ពាក្យ ឬសង្កាត់ពាក្យ ដែលលុបកណ្ដាលខ្លះចេញទុកឲ្យនៅតែខាងដើមនិងខាងចុង; ខាងភាសាបាលីដូចជា : សុដ្ឋុភាសិត “ពាក្យដែលគេពោលដោយប្រពៃ” លុបទុកត្រឹមតែ សុភាសិត “ពាក្យត្រឹមត្រូវ, ពាក្យពីរោះ”, ធាតុ-និធាន-ចេតិយ “ចេតិយជាទីតម្កល់ធាតុ ឬចេតិយដែលគេបញ្ចុះធាតុ” លុបទុកត្រឹមតែ ធាតុចេតិយ “ចេតិយបញ្ចុះធាតុ” ជាដើម; ខាងភាសាខ្មែរ, ដូចជា : ផ្ទះ-របស់-ខ្ញុំ ជា ផ្ទះខ្ញុំ, សត្វ-នៅ-ក្នុង-ទឹក ជា សត្វទឹក, អាវ-សម្រាប់- ការពារ-ទឹក-ភ្លៀង ជា អាវភ្លៀង ជាដើម ។
-
មឈូស
( ន.នាមសព្ទ )
[មៈ- ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(មញ្ជូសា; មញ្ជូឞា “ហឹប,...”) ក្ដារមានសណ្ឋានជាហឹប សម្រាប់ដាក់សពមនុស្ស, ក្ដារដាក់សព : លើកសពដាក់មឈូស, ក្ដារមឈូស, មឈូសវិចិត្រ, មឈូសរយ ។
-
មញ្ជិកា
( ន.នាមសព្ទ )
[ម័ញ-ជិកា ]
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
ស្រីពេស្យា (ស្រីផ្កាមាស) ។ វេវ. គណិកា, នគរសោភិនី, ពេស្យា ឬ វេស្យា, ភណ្ឌហាសិនី...។
<< Prev 1 2 3 4 5 6 ... 20 Next >>