Khmer Dictionary: វង្ស

Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary
  1. វង្ស ( ន.នាមសព្ទ )   ( បា.បាលី​ ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
    (វង់; បើ​ជា​បទ​សមាស អ. ថ. វ័ង-សៈ ឬ វង់សៈ) ន. (វំស; វំឝ) ពូជ, ជំបួរ, ជួរ, ក្រសែ, របា, ត្រកូល, តំណ​ត្រកូល; ជាតិ ។ ឫស្សី; ប៉ី; ខ្លុយ; ស្រឡៃ; ស្នួ ។ល។ វង្ស​ករ ឬ វង្ស​ក្រឹត បុព្វ​បុរស​របស់​ត្រកូល, មនុស្ស​ដើម​ត្រកូល ។
    - វង្ស​ក្ស័យ ដំណើរ​ផុត​វង្ស ។
    - វង្ស​ចរិត ប្រវត្តិ, លំអាន របស់​ពូជ​ពង្ស; ពង្សាវតារ​ជាតិ ។
    - វង្ស​នាថ ឬ​វង្ស​ប្រមុខ អ្នក​ដែល​ជា​ចម្បង​របស់​ត្រកូល​ឬ​ប្រមុខ​របស់​ត្រកូល ។
    - វង្ស​ភោជ្យ (--ភោច) អ្នក​ដែល​ត្រូវ​ស៊ី​ទ្រព្យ​សម្បាច់​របស់​ត្រកូល ។
    - វង្ស​វឌ្ឍនៈ ឬ - វង្ស​វ័ឌ្ឍន៍ សេចក្តី​ចម្រើន​របស់​ត្រកូល ។
    - វង្ស​វឌ្ឍី អ្នក​ដែល​ចម្រើន​ត្រកូល; បើ​ស្រ្តី​ជា វង្ស​វឌ្ឍិនី ។
    - វង្ស​សមាចារ ប្រពៃណី ឬ​ទំនៀម​ល្អ​របស់​ត្រកូល ។
    - វង្ស​ស្ថិតិ ការ​តាំង​នៅ​នៃ​វង្ស ។ល។
    - វង្សានុវង្ស (< វង្ស + អនុវង្ស) វង្ស​ត​ៗ​តាម​លំដាប់​មក ។
    - វង្សាវលី ដូច​គ្នា​នឹង ពង្សាវលី ។ល។ បើ​រៀង​ពី​ខាង​ចុង​សព្ទ​ដទៃ អ. ថ. វង់, ដូច​ជា : ខត្តិយ​វង្ស វង្ស​ក្សត្រិយ៍ ។
    - ពុទ្ធ​វង្ស វង្ស​ព្រះ​ពុទ្ធ ។
    - ភូធរ​វង្ស, រាជ​វង្ស វង្ស​ស្តេច។
    - សក្យ​វង្ស ឬ - សាក្យ-- វង្ស​សក្យៈ ។
    - សមណ​វង្ស វង្ស​សមណៈ ។ល។ (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) ពង្ស>ពង្ស ផង) ។
  2. វង្សា ( ន.នាមសព្ទ ) [វង់-សា]   ( បា.បាលី​ ( បាលីភាសា ) )
    (ពហុ. វំសា < វំស ) វង្ស​ទាំងឡាយ (ព. កា.ពាក្យកាព្យ គឺពាក្យសម្រាប់ប្រើក្នុងកាព្យ ច្រើន​ប្រើ​សំដៅ​សេចក្ដី​ជា​ឯក​វចនៈ) ។
  3. វង្សា --
    (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) វង្ស) ។
  4. វង្សានុរក្ស ( ន.នាមសព្ទ )   ( បា.បាលី​ ( បាលីភាសា ) )
    អ្នក​តាម​រក្សា​ពូជ​ពង្ស​វង្ស​ត្រកូល​ដោយ​ឡែក ពាក្យ​នេះ​ប្រើ​សម្រាប់​បញ្ជាក់​អំពី​តំណែង​របស់​មន្ត្រី​ខ្មែរ​ពី​សម័យ​មុន ឧ. ទី​វង្សានុរក្ស ។
  5. វង្សាអគ្គរាជ ( ន.នាមសព្ទ ) [វង់សាអ័ក-គៈរាជ]   ( បា.បាលី​ ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
    (< វំស “វង្ស” + អគ្គ “ប្រសើរ, លើស​លែង, ចម្បង” + រាជ “ស្តេច”; តាម​របៀប​វេយ្យាករណ៍​គួរ​រៀង​ជា អគ្គ​រាជ​វង្ស ឬ --វង្សា “វង្ស​ស្តេច​ជា​ចម្បង”) ឋានន្តរ​របស់​សេនាបតី​សម្រាប់​ទោ ខាង​ក្រសួង​យុត្តិធម៌​ក្នុង​កម្ពុជ​រដ្ឋ ក្នុង​សម័យ​ណា​ដែល​មាន​ក្សត្រិយ៍ ឧភយោ​រាជ; សម័យ​សព្វ​ថ្ងៃ​នេះ តាំង​ជា​ទី​អនុរដ្ឋ​លេខាធិការ​ក្រសួង​នុះ​ដែរ : អ្នក​ឧកញ៉ា​វង្សា​អគ្គ​រាជ អនុរដ្ឋ​លេខាធិការ​ក្រសួង​យុត្តិធម៌ ។
Headley's Khmer-English Dictionary
  1. វង្ស ( n ) [vʊəŋ, veaŋsaʔ-]   - detail »
    family; relatives; genealogy, pedigree, line of descent; circle, arena
  2. វង្ស ( n ) [vʊəŋ, veaŋsaʔ-]   - detail »
    bamboo
  3. វង្ស ( n ) [vʊəŋ, veaŋsaʔ-]   - detail »
    generic term for flute-like musical instruments
  4. វង្ស [vʊəŋ, veaŋsaʔ-]   - detail »
  5. វង្សា   - detail »
    See: វង្ស