Khmer Dictionary: សាត

Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary

សាត ( គុ.គុនសព្ទ ) ( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(ឝាត “ជាសុខ, សុខស្រួល, សប្បាយ; សេចក្ដីសុខ”; សំ. សាត “បីតិ, អំណរ”) ដែលសុខចិត្តសះជាលែងប្រកាន់គ្នាតទៅទៀត, ដែលទុកជាស្មើគ្នាមិនឈ្នះមិនចាញ់ : ដំណើរសាត, ក្តីសាត (ប្រើជា សាធ ក៏បានប្រែថា ជ្រះស្រឡះ) ។ បើរៀងភ្ជាប់ពីខាងដើមសព្ទដទៃ អ. ថ. សាតៈ, ដូចជា សាតគ្រឹះ ឬ--មន្ទីរ ផ្ទះដែលនៅបានសេចក្ដីសុខ, ដែលស្រួលនៅ ។
- សាតចិត្ត ចិត្តរីករាយ ។
- សាតដ្ឋាន ទីសប្បាយ ។
- សាតារម្មណ៍ អាម្មរណ៍រីករាយ ។ល។
សាតាំង ( ន.នាមសព្ទ ) ( បារ.បារាំង ( ភាសាបារាំងសែស ) )
(Satin) សំពត់រលើប, ជាឈ្មោះសំពត់មួយប្រភេទ សាច់រលីងម៉ដ្ឋសម្បុររលើបរលោង មានព័ណ៌ផ្សេងៗ ជាសំពត់មកពីប្រទេសក្រៅ : សំពត់សាតាំង (សំពត់រលើប) ។
សាត់ ( កិ.កិរិយាសព្ទ )
ប៉ើង, ហើរ តាមខ្យល់ ឬអណ្តែតតាមខ្សែទឹក (រសាត់) ។
- សាត់ព្រាត់ ចេញចោលស្រុកទេសខ្ចាត់ភ្លាត់ព្រាត់បងប្អូនញាតិមិត្រ ។ ព. ទ. បុ. ថា : ត្រីកំភ្លាញលាញព្រោះមាត់, មនុស្សសាត់ព្រាត់លាញព្រោះឆោត ។
- សាត់ភ្លាត់ ដែលខិលខូចដើរសាត់អណ្តែតតាមតែប្រទះគ្មានលំនៅជាប្រាកដ ។ ព. ទ. បុ. ថា : ឈើកោងវល្លិព័ទ្ធ មនុស្សសាត់ភ្លាត់ កុំយកខ្លួនបៀត ។
- សាត់អណ្តែត ឬ - សាត់អណ្តែតសែតអញ្ជង់ ដែលដើរសាត់ព្រាត់ទៅតាមតែប្រទះឥតមានទីនៅជាប្រាកដ : មនុស្សសាត់អណ្តែត; ដើរសាត់អណ្តែតសែតអញ្ជង់ ។
សាត្រា ( ន.នាមសព្ទ ) ( សំ. ក្ល.សំស្រ្កឹតក្លាយ )
(ឝាស្រ្ត) គម្ពីរ, ក្បួន ។
- សាត្រាច្បាប់ សាត្រាកាព្យពាក្យសុភាសិតជាច្បាប់ប្រដៅ ។
- សាត្រាទេសន៍ សាត្រាសម្រាយពាក្យរាយនិយាយពីធម៌វិន័យឬពីរឿងនិទានក្នុងពុទ្ធសាសនា សម្រាប់ទេសន៍ ។
- សាត្រាល្បែង សាត្រាសម្រាប់មើលលេង (សាស្រ្តាប្រលោមលោក) ។ល។ (ប្រើជា សាស្រ្តា ត្រូវជាង : សាស្រ្តាច្បាប់) ។

Headley's Khmer-English Dictionary

សាត ( adj ) [saat] - detail »
to be happy, enjoyable, pleasant; reconciled
សាត [saat] - detail »
See: សាធ
សាតារម្មណ៍ ( n ) [saataarɑm] - detail »
good spirits, happiness
សាតាំង ( n ) [saataŋ] - detail »
satin, taffeta
សាតាំង ( n ) [saataŋ] - detail »
Satan

Reference: បិសាចសាតាំង
សាត់ ( v ) [sat] - detail »
to float / drift with the current, soar, float in the air; to hang loose, stream (in the wind, as long hair); to wander, roam
សាត្រា ( n ) [sattra] - detail »
text, book, document, manuscript; code of laws