Khmer Dictionary: សុទ្ធ
Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary
-
សុទ្ធ
( គុ.គុនសព្ទ )
[សុត]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(ឝុទ្ធ) ដែលជ្រះ, ស្អាត, បរិសុទ្ធ; ត្រឹមត្រូវ; ផូរផង់, ហ្មត់ហ្មង; ស; ឥតមន្ទិល; ឥតលាយ; តែមួយប្រភេទ, តែមួយមុខ; ហ្មត់ចត់ : ថ្មីសុទ្ធ, ចិនសុទ្ធ, បាយសុទ្ធ, ប្រាក់សុទ្ធ ។ បើរៀងភ្ជាប់ពីខាងដើមសព្ទដទៃ ច្រើនតែ អ. ថ. សុត-ធៈ, ដូចជា សុទ្ធកម្ម អំពើបរិសុទ្ធ ។
- សុទ្ធចិត្ត ចិត្តបរិសុទ្ធ; ចិត្តស្មោះស្មើ ។
- សុទ្ធបក្ខ ឬ
- --បក្ស (--បុ័ក) ខាងខ្នើត ។
- សុទ្ធព័ណ៌ ឬ
- --វណ្ណ ព័ណ៌សុទ្ធ; ព័ណ៌ស្អាត, សម្បុរផូរផង់ ។
- សុទ្ធភាព ភាវៈស្អាត; ចិត្តបរិសុទ្ធ ។
- សុទ្ធភោជន ភោជនស្អាត ។
- សុទ្ធមតិ (--មៈតិ) គំនិតហ្មត់ចត់ ។
- សុទ្ធរស (--រស់) ទឹកសុទ្ធ; ទឹកស្អាត; ទឹកសម្រាំង ។
- សុទ្ធសាធ (សុត-សាត) គ្រប់ព្រម, ទាំងគ្រប់ : ដូចសុទ្ធសាធ ដូចគ្នាចាប់ច្រឡំ ។
- សុទ្ធសីល សីលបរិសុទ្ធ, មារយាទត្រឹមត្រូវ ។
- សុទ្ធសូន្យ (សុត-សូន) បរិសុទ្ធស្អាត, ឥតមោះហ្មង : មារយាទសុទ្ធសូន្យ, ល្អសុទ្ធសូន្យ ។
- សុទ្ធាជីព ឬ - សុទ្ធាជីវៈ (បា. < សុទ្ធ + អាជីវ) ការចិញ្ចឹមជីវិតបរិសុទ្ធឬអ្នកដែលមានការចិញ្ចឹមជីវិតត្រឹមត្រូវ ។
- សុទ្ធាវាស (បា. < សុទ្ធ + អាវាស “លំនៅ”) លំនៅរបស់អ្នកបរិសុទ្ធ; ឈ្មោះព្រហ្មលោកជាលំនៅនៃពួកអរិយបុគ្គលជាអនាគាមី : ឋានសុទ្ធាវាស មាន ៥ ជាន់គឺ អវិហា, អតប្បា, សុទស្សា, សុទស្សី, អកនិដ្ឋា (ព. ពុ.) ។
- សុទ្ធោទ ឬ - សុទ្ធោទក (--ទក់; បា. < សុទ្ធ + ឧទ ឬ ឧទក “ទឹក”) ទឹកសុទ្ធ; ទឹកស្អាត; ទឹកសម្រាំង, ទឹកតម្រង, សុទ្ធរស ។ល។
-
សុទ្ធ--
or សុទ្ធា--
(មើលក្នុងពាក្យ សុទ្ធ) ។
-
សុទ្ធតែ
( និ.និបាតសព្ទ )
or សុទ្ធសឹងតែ
សុទ្ធឥតលាយឡំ, តែទាំងអស់ ឬស្ទើរតែសុទ្ធទាំងអស់ : សុទ្ធតែផ្លែខ្ចី; សុទ្ធសឹងតែល្អៗ ។
-
សុទ្ធិ
( ន.នាមសព្ទ )
[សុត-ធិ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(ឝុទ្ធិ) ការជម្រះ, សេចក្ដីស្អាត, បរិសុទ្ធិ; សេចក្ដីហ្មត់ហ្មង; ដំណើរមិនលាយ; សេចក្ដីពិត; សេចក្ដីត្រឹមត្រូវ : មានសុទ្ធិ ។
- សុទ្ធិបត្រ (--ប័ត) ឬ - សុទ្ធិលេខា សំបុត្របរិសុទ្ធិ គឺសំបុត្រប្រាប់សេចក្ដីសុចរិតរបស់អ្នកកាន់ដើរចេញចូលទៅមក; សំបុត្របើកខែត្រ ។
- សុទ្ធិមន្ត (--ម៉ន់) អ្នកដែលមានសេចក្ដីបរិសុទ្ធ (បើស្ត្រីជា សុទ្ធិមតី ឬ សុទ្ធិមន្តី) ។ល។
-
សុទ្ធិ--
(ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) សុទ្ធិ) ។
-
សុទ្ធោ--
(ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) សុទ្ធ) ។
-
សុទ្ធោទនិ
( ន.នាមសព្ទ )
[សុត-ធោទៈនិ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(ឝោទ្ធោទនិ ឬ ឝោទ្ធៅទនិ) បុត្រនៃព្រះបាទសុទ្ធោទនៈ (ព្រះសក្យមុនីសព្វញ្ញុពុទ្ធ) ។
-
សុទ្ធោទនៈ
( ន.នាមសព្ទ )
[សុត-ធោទៈនៈ]
or សុទ្ធោទន៍ (សុត-ធោត)
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(សុទ្ធោទន < សុទ្ធ “ស, ស្អាត” + ឱទន “បាយ”; ឝុទ្ធោទន ឬ ឝុទ្ធៅទន < ឝុទ្ធ + ឱទន) បាយសុទ្ធឬបាយ-ស ។ ព្រះនាមព្រះវរបិតានៃព្រះសក្យមុនីគោតម : ព្រះបាទសុទ្ធោទនៈពុទ្ធបិតា ឬ ព្រះបាទស្រីសុទ្ធោទន៍ក្សត្រិយ៍ក្រុងកបិលពស្តុ ។
Headley's Khmer-English Dictionary
-
សុទ្ធ
( adj )
[sot, sottʰeaʔ-]
- detail »
to be pure, clean, without impurities, unmixed; virtuous; white; smooth; correct; exclusive, absolute; to be net (of weight)
-
សុទ្ធាគារ
( n )
[sottʰiekie]
- detail »
refinery, distillery (of sugar, oil, etc.)
-
សុទ្ធិ
( n )
[sottʰiʔ]
- detail »
cleanliness, neatness; purity, chastity; honesty, genuineness, correctness
-
សុទ្ធោទក
( n )
[sottʰoutʊək]
- detail »
pure water, drinkable water
-
សុទ្ធោទនៈ
( n )
[sottʰouteaʔneaʔ]
- detail »
pure rice, white rice
-
សុទ្ធោទនៈ
( n )
[sottʰouteaʔneaʔ]
- detail »
Suddhodana (name of the Buddha's father)