Khmer Dictionary: ស

Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary

សកដ្ឋាននាសិកជៈ ( ន.នាមសព្ទ ) [សៈក័ត-ឋាន៉ៈនាសិកៈជៈ] ( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
ព្យញ្ជនៈជាវគ្គន្តៈ ៥ តួគឺ ង, ញ, ណ, ន, ម, មានសូរសំឡេងកើតតាមឋានរបស់ខ្លួននិងត្រង់ច្រមុះផង; ហៅថា ទ្វិដ្ឋានជៈ “អក្សរមានសូរសំឡេងកើតក្នុងឋានពីរ” ក៏បាន (ព. វ.) ។
សកត្ថ ( ន.នាមសព្ទ ) [សៈក័ត-ថៈ ឬ សៈក័ត] ( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(ស្វក + អថ៌) អត្ថរបស់ខ្លួន គឺសព្ទដែលមានអក្សរឬពាក្យដទៃរៀងភ្ជាប់ពីខាងចុង គ្រាន់តែផ្សំមកឲ្យស្រួលមាត់ ឥតមានសំដៅសេចក្ដីថាជាអ្វីឡើយ យកសេចក្ដីតែសព្ទដែលភ្ជាប់ពីខាងដើមនោះប៉ុណ្ណោះ (ព. វ. សំ. បា. ។ ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) កម្មាយតនៈ>កម្មាយតនៈ, សិប្បាយតនៈ ក្នុងពាក្យ អាយតនៈ ផង) ។
សកទាគាមិ ( ន.នាមសព្ទ ) [សៈកៈ--មិ] ( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
ឈ្មោះមគ្គនិងផលជាលោកុត្តរធម៌ របស់អរិយបុគ្គលអ្នកត្រឡប់មកកើតក្នុងលោកនេះម្ដងទៀតជាកំណត់; ហៅថា សកទាគាមិមគ្គ, សកទាគាមិផល (ព. ពុ. ។ ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) សកទាគាមី>សកទាគាមី ផង) ។ ប្រើជា សកិទា-- ដូច្នេះវិញ ក៏មាន ។
សកទាគាមិនី
(ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) សកទាគាមី) ។
សកទាគាមី ( ន.នាមសព្ទ ) [សៈកៈ-- ] ( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(< សកឹ + អាគាមី; សក្ឫត៑ ឬ ឝក្ឫត៑ + អាគាមិន៑, ត៑ > ទ៑ = សក្ឫទាគាមិន៑ “អ្នកមកម្ដងទៀត”) អរិយបុគ្គលដែលសម្រេចលោកុត្តរផលថ្នាក់ទី ២ (ក្នុងថ្នាក់ផលទាំង ៤); អរិយបុគ្គលថ្នាក់នេះ តែងវិលត្រឡប់មកកើតក្នុងមនុស្សលោកនេះម្ដងទៀតជាកំណត់ ។ បើស្ត្រីជា សកទាគាមិនី (ព. ពុ. ។ ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) មគ្គ>មគ្គ និង ផលចិត្ត ផង) ។
សកនិរុត្តិ
(ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) សកាយនិរុត្តិ) ។
សកភាសា ( ន.នាមសព្ទ ) [សៈកៈ--] ( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(ស្វកភាឞ‌ា) ភាសារបស់ខ្លួន, សម្ដីសម្រាប់ជាតិ ។
សកម៉្ញក
(ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) សកញ៉ក) ។
សកម្ម ( គុ.គុនសព្ទ ) [សៈកាំ ] ( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
ដែលប្រកបដោយកម្ម, ដែលប្រព្រឹត្តទៅមួយអន្លើដោយកម្ម; ដែលទាក់ទងដោយការងារ, ដែលនៅមិនស្ងៀម, ដែលចេះតែមានដំណើររវើករសិបជានិច្ច (បារ. Actif) ។
សកម្មកិរិយា ( ន.នាមសព្ទ ) [សៈក័ម-ម៉ៈ កិរ៉ិយា ] ( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(សកម៌ក្រិយា) កិរិយាសព្ទប្រកបដោយកម្ម គឺកិរិយាសព្ទដែលកាលណានិយាយ ត្រូវស្រែកហៅអំពើដែលត្រូវធ្វើមកផង, ដូចជា ធ្វើ, ស៊ី, ទទួល, វាយ, បិទ ជាដើម : ធ្វើការ, ស៊ីបាយ,ទទួលសំបុត្រ វាយស្គរ, បិទទ្វារ; ការ, បាយ, សំបុត្រ, ស្គរ, ទ្វារ ជា កម្ម “អំពើ” របស់ ធ្វើ, ស៊ី, ទទួល, វាយ, បិទ ដែលជា សកម្មកិរិយា; ហៅថា សកម្មធាតុ ក៏បាន (ព. វ.) ។ ព. ផ្ទ. អកម្មកិរិយា ។

<< Prev 1 2 3 4 5 6 ... 20 Next >>