Khmer Dictionary: កល
Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary
-
កល
( ន.នាមសព្ទ )
[កល់ ]
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(កល ន. ឬ គុ. “មាយា; កោង; មានពុត...”) ឧបាយយ៉ាងល្អិត, ល្បិច (ឧបាយកល) : ដំណើរហ្នឹងជាកលឧបាយរបស់គេទេ; ប្រយ័ត្នចាញ់កលគេ ។
-
កលហប្បវឌ្ឍនី
( ន.នាមសព្ទ )
[កៈ-ល៉ៈ-ហាប់ -ប៉ៈ-វ៉ាត់-ធៈ-នី ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
ការចម្រើនដោយជម្លោះ, ការធ្វើជម្លោះឲ្យរីកធំខ្លាំងឡើង, ការនាំបង្កហេតុឲ្យកើតសេចក្ដីទាស់ទែងគ្នា ។
- កលហភាព ភាពនៃជម្លោះ, ការទាស់ទែងគ្នា ។
-
កលហៈ
( ន.នាមសព្ទ )
[កៈ-ល៉ៈ-ហៈ ]
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
ជម្លោះ : កើតមានកលហៈនឹងគ្នា គឺកើតមានជម្លោះនឹងគ្នា ។
-
កលហពិរោធ
( ន.នាមសព្ទ )
[កៈ-ល៉ៈ-ហៈ-ពិរោត ]
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(កលហ “ជម្លោះ” និង វិរោធ “កំហឹង, កំហុស”) កំហឹងដែលនាំបណ្ដាយឲ្យកើតជាជម្លោះ ឬ កំហុសដែលកើតអំពីជម្លោះ (ច្រើននិយាយថា កលហ៍ពិរោធ) : កើតកលហ៍ពិរោធ (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) កលហៈ និង ពិរោធ) ។
-
កលិយុគ
( ន.នាមសព្ទ )
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
កាលសម័យដែលប្រកបដោយទោស, ដោយវិបត្តិ, វិបរិតផ្សេងៗ : ប្រទះលើកលិយុគ; ស្រុកកើតកលិយុគ ។ តាមក្បួនក្នុងប្រទេសឥណ្ឌាដែលប្រកាន់តាមសណ្ដាប់ធ្នាប់អំពីបុរាណយូរអង្វែងណាស់មកហើយថា យុគមាន ៤ យ៉ាងគឺ ទី១ ក្ឫតយុគ, ទី២ ត្រេតយុគ, ទី៣ ទ្វាបរយុគ, ទី ៤ កលិយុគ (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) យុគ ផង) ។
-
កលោបាយ
( ន.នាមសព្ទ )
[កៈ-ល៉ោ-បាយ ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(កល + ឧបាយ) ឧបាយឈ្លាសវៃ, ឧបាយដែលប្រកបដោយកលល្បិច; កលនិងឧបាយ ឬ ឧបាយកល ល្បិចក្នុងល្បិច (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) ឧបាយ ផង) ។
-
កល់
( កិ.កិរិយាសព្ទ )
ទ្រពីក្រោម, ស៊ែមពីក្រោម ដើម្បីឲ្យស្មើមិនឲ្យល្អៀង ឬ ដើម្បីឲ្យហើប ឲ្យខ្ពស់ឡើង : ដាក់កំណល់កល់ឲ្យខ្ពស់ឡើង ។
-
កល់កែ
(ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) កូវកែ) ។
-
កល្ប
( ន.នាមសព្ទ )
[កាល់ ]
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(កប្ប) ។ ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) កប្ប ។
-
កល្បព្រឹក្ស
( ន.នាមសព្ទ )
[កាល់ប៉ៈព្រឹក ]
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(កល្បវ្ឫក្ស) ។ ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) កប្បព្រឹក្ស ។
Headley's Khmer-English Dictionary
-
កល
( n )
[kɑl]
- detail »
trick, ruse, subterfuge, stratagem, maneuver
-
កលហៈ
( n )
[kaʔlaʔhaʔ]
- detail »
quarrel, dispute, conflict, fight
-
កលា
( n )
[kaʔlaa]
- detail »
membrane
-
កលាប
( n )
[kaʔlaap]
- detail »
bundle, sheaf, bunch; stack / pile (of weapons)
-
កលិយុគ
( n )
[kɑlliʔyuk]
- detail »
crisis, turmoil, unrest, hard time(s)
-
កលោបាយ
( n )
[kaʔlaobaay]
- detail »
craft, ruse, trick, guile, cunning
-
កល់
( v )
[kɑl]
- detail »
to make even, level; to place in an elevated position, elevate by means of a wedge; to support; to block / chock (a wheel).
-
កល់
( adj )
[kɑl]
- detail »
to be stuffed, too full (2) (3) Surin var. of កាល, e.g. កល់ឡា = កាលណា
-
កល្ប
( n )
[kal]
- detail »
age, long period of time, eternity
-
កល្បបទ
( n )
[kaləbɑt]
- detail »
artificial poetic meters