Khmer Dictionary: ឆ
Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary
-
ឆ
ព្យពា្ជនៈទី ២ ក្នុងវគ្គទី ២ ជាតាលុជៈ មានសំឡេងក្នុងពិតានគឺត្រង់ក្រអូមមាត់ ជាធនិត-អឃោសៈ ខាងសំស្រ្កឹតនិងបាលីមានសំឡេងជា ច្ហៈ ។ ព្យព្ជានៈ ឆ នេះ តាមសំយោគវិធាន, កាលបើមានព្យព្ជានៈឯទៀតនៅពីខាងដើម ត្រូវតម្រួត ច ពីខាងលើជាដរាប ដូចជា ចន្ទច្ឆាយា “ស្រមោលព្រះចន្ទ”; ឆទ្ទន្ត “ដំរីមានភ្លុក ៦ ព័ណ៌“; សេតច្ឆត្ត ឬ ស្វេតច្ឆត្រ “ឆត្រស” ជាដើម, ឯនឹងប្រើជា ចន្ទឆាយា, ឆទន្ត, សេតឆត្ត ឬ ស្វេតឆត្រ ដូច្នេះ ពុំត្រឹមត្រូវតាមសំយោគវិធានឡើយ, លើកលែងតែពាក្យជាគាថា ឬ កាព្យដែលមានសម្ផស្សត្រូវដកតម្រួតចេញ ។
-
ឆ
( កិ.កិរិយាសព្ទ )
បំភាន់ដោយសំដី ដើម្បីនឹងយកទ្រព្យរបស់គេ : ឆយកទ្រព្យ គេ, ឆបោកប្រាក់គេ ។ ចងកសត្វពាហនៈរួបព័ទ្ធឃ្លុំមាត់ជួសកន្លុះ ជួសបង្ហៀរ : ឆច្រមុះកូនគោ បង្ខានមិនឲ្យបៅដោះ ។
-
ឆ
( ប. សំ.បកតិសំខ្យា ( ប្រើត្រឹមតែ សំខ្យា. គឺសំខ្យាសព្ទ ក៏មាន ) )
[ឆ ឬ ឆៈ ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(ឆស៑) ប្រាំមួយ (៦) ។
- ឆមាស (ឆ-មាស) “ប្រាំមួយខែ” ។ តាមសំយោគវិធាន ត្រូវតម្រូត ម ជា ធម្មាស, ព្រោះ ឆ “៦” នេះ កាលបើផ្សំនៅពីខាងដើមសព្ទដទៃ ត្រូវតែតម្រូតព្យព្ជានៈខាងចុងនោះជាដរាប, ដូចជា ឆ + ទន្ត >
- ឆទ្ទន្ត “ដំរីមានភ្លុក ៦ ព័ណ៌”; ឆ + វិធ >
- ឆព្វិធ “៦ប្រការ, ៦យ៉ាង” ជាដើម ។ បើមានស្រៈនៅខាងចុងត្រូវចុះអាគមមកផ្សំ, ដូចជា ឆ + អង្គ >
- ឆឡង្គ “អង្គ៦” ។ល។
-
ឆ
( ឧ.ឧទានសព្ទ )
or ឆៗ
សូរឮដោយទឹកហូរឬចាក់គ្រាប់អ្វីនីមួយតូចៗ មានស្រូវអង្ករជាដើម ។
-
ឆក
( គុ.គុនសព្ទ )
ដែលមានញកញោច : ក្បាលឆក, ឈូងឆក; ឆកសមុទ្រ ។
-
ឆកាមាវចរ
( ន.នាមសព្ទ )
[ឆ-កាម៉ាវ៉ៈច ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
ឋានសួគ៌៦ជាន់ក្នុងពួកកាមភពគឺ ចាតុម្មហារាជិកា, តាវត្តិង្ស, យាមា, តុសិត, និម្មានរតី, បរនិម្មិតវសវត្តី ។ (តាមសំយោគវិធានត្រូវតម្រូត ក ជា ឆក្កាមាវចរ) ។
-
ឆកាមាវចរសួគ៌
( ន.នាមសព្ទ )
[ឆកាម៉ាវ៉ៈចរ៉ៈសួ ]
( បា. សំ. ក្ល.បាលីនិងសំស្រ្កឹតក្លាយ )
ឋានសួគ៌ក្នុងពួកកាមាវចរ ៦ ជាន់ (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) ឆ “៦” និង ឆកាមាវចរ ទៀតផង)។
-
ឆក់
( កិ.កិរិយាសព្ទ )
ចាប់យកដោយប្រញាប់ : ចោរឆក់អីវ៉ាន់គេ ។
-
ឆក្សត្រ
( ន.នាមសព្ទ )
[ឆ-ក្ស័ត ]
or ឆក្សត្រិយ៍
( សំ. ក្ល.សំស្រ្កឹតក្លាយ )
(ឬ បា.) (ក្ល.; ឆក្ខត្តិយ “ក្សត្រ ៦ អង្គ”) ឈ្មោះកណ្ឌ ទី ១២ នៃគម្ពីរមហាវេស្សន្តរជាតក ហៅតាមដំណើររឿងត្រង់ក្សត្រទាំង ៦ ព្រះអង្គ បានចូលរួមគ្នានៅព្រៃហិមពាន្ត : ខ្ញុំចាប់ស្លាកត្រូវ លើកណ្ឌឆក្សត្រ ។
-
ឆដា
( ន.នាមសព្ទ )
[ឆៈដា ]
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
ពន្លឺ. លំអ (ពាក្យសម្រាប់ប្រើក្នុងកាព្យ) ។
Headley's Khmer-English Dictionary
-
ឆ
[cʰɑɑ]
- detail »
seventh letter of the Cambodian alphabet
-
ឆ
( num )
[cʰɑɑ]
- detail »
six
-
ឆ
( v )
[cʰɑɑ]
- detail »
to dupe, swindle, cheat, trick, deceive; to find out by cunning, trick someone into revealing something (2) chɑɑ, chaʔ-
-
ឆ
( v )
[cʰɑɑ]
- detail »
to muzzle an animal
-
ឆ
( i )
[cʰɑɑ]
- detail »
sound of rushing water
See: ឆៗ -
ឆក
( adj )
[cʰɑɑk]
- detail »
to be bald on the front of the head (above the temples)
-
ឆក
( adj )
[cʰɑɑk]
- detail »
to be concave, sunken
-
ឆក់
( v )
[cʰɑk]
- detail »
to snatch, grab; to attract; to rob, steal; to pick pockets; to pick up something quickly; to extort
-
ឆក់
( adj )
[cʰɑk]
- detail »
to be electrocuted, to get an (electrical) shock.
-
ឆក់
( v )
[cʰɑk]
- detail »
to shock
Eg. ដាក់ឲ្យឆក់ដោយចរន្តអគ្គិសនី: to shock (them) with an electrical current