Khmer Dictionary: បក្ស
Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary Full Text Search
-
កសាង
( គុ.គុនសព្ទ )
ធ្វើ, សង់, បង្កើតឡើង, ស្ថាបនា ។ ឧ. អ្នកភូមិយើងកំពុងកសាងអាគារសិក្សាមួយខ្នង ។ ន័យមួយទៀតថា ហៅមកអប់រំឲ្យដើរតាមបក្សតាមអង្គការ ។ ឧ.កសាងមនុស្សដើរខុសគន្លងឲ្យប្រព្រឹត្តត្រឹមត្រង់ឡើងវិញ ។
-
បក្ខ
( ន.នាមសព្ទ )
[ប៉័ក ដូចគ្នាទាំងពីរ ]
(ចំណែក, ប៉ែក; ចំណែកខែ (កន្លះខែ); ចំអេងស្លាប; ពួក ។ល។ ច្រើននិយាយថា បក្ខពួក ឬ ពួកបក្ខ ឬថា ស្ម័គ្របក្ខពួក។ គណៈបក្ខ ឬ គណៈបក្ស (គណៈ “ពួក, គ្នា, គ្នីគ្នា” + បក្ខ ឬ បក្ស “ប៉ែក, ប៉ែកខាង”) ជាពាក្យផ្សំដោយសន្មតិប្រើ, មានអត្ថន័យថា ពួកមានគ្នាច្រើន ឬថា ពួកទីទៃពីគ្នា; ប្រើជា គណព័គ្គ ក៏បាន (មកពី គណៈ និង វគ្គ, វ > ព) ។
-
បក្ខព័ន្ធ
( ន.នាមសព្ទ )
[ប៉ាក់-ព័ន ]
ការចងបាច់គ្នាជាពួកជាក្រុមបក្ខពួក ។ សព្វថ្ងៃពាក្យនេះប្រើសំដៅយកអ្នកដែលមានចិត្តស្ម័គ្រ ឬមានសេចក្ដីស្រឡាញ់ដោយស្មោះត្រង់ចំពោះមនុស្សឬចំពោះកិច្ចការណាមួយ : បក្ខព័ន្ធនៃសាធារណរដ្ឋ, បក្សព័ន្ធខាងសង្រ្គាម, បក្សព័ន្ធខាងសន្តិភាព ។ (បារ. Partisan) ។
-
បក្ខសម្ព័ន្ធ
( ន.នាមសព្ទ )
[ប៉ាក់-សំ-ព័ន ]
ការចងបាច់គ្នាជាពួកជាក្រុម ដើម្បីពង្រឹងកម្លាំងឲ្យបានរឹងប៉ឹងមុតមាំ; ពួកមនុស្សឬប្រជាពលរដ្ឋដែលប្រមូលផ្ដុំគ្នាជាពួកដើម្បីប្រឆាំងទប់ទល់នឹងខ្មាំងសត្រូវ : ប្រទេសនេះមានបក្ខសម្ព័ន្ធដ៏រឹងប៉ឹងណាស់ សត្រូវមិនអាចនឹងចូលលុកលុយជិះជាន់បានតាមអំពើចិត្តទេ ។ (បារ. Clanligue) ។
-
បក្ស
(ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) បក្ខ) ។
-
បោះឆ្នោត
( កិ.កិរិយាសព្ទ )
ជ្រើសរើសយកសន្លឹកឆ្នោតជាតំណាងបេក្ខជន ឬគណបក្សណាមួយដែលខ្លួនពេញចិត្តតំណាងរបស់ខ្លួន. ឧ. បោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រអាណត្តទីបី ។
-
រនោច
( ន.នាមសព្ទ )
ពន្លឺព្រះចន្រ្ទដែលថយចុះដូចគេចាប់បោចរោចបន្តិចម្ដងៗ, កាឡបក្ស គឺចំណែកខាងខ្មៅ (ខាងងងឹត) ជាបក្សទី ២ នៃខែខាងចន្ទគតិ រាប់ពីថ្ងៃ ១ រោចទៅដល់ថ្ងៃ ១៤ ឬ ១៥ រោច : រនោចខែមិគសិរមាន ១៤ ថ្ងៃ, ខែបុស្សមាន ១៥ ថ្ងៃ ។ល។ ព. ផ្ទ. ខ្នើត ។
-
វិវាទ
( ន.នាមសព្ទ )
ដំណើរទាស់ទែងគ្នា, ដំណើរឈ្លោះប្រកែកគ្នា : មានវិវាទ, កើតវិវាទនឹងគ្នា ។
- វិវាទកម្ម អំពើវិវាទ ។
- វិវាទការណ៍ ឬ - វិវាទមូល (--ទៈ --) ហេតុដែលនាំឲ្យកើតវិវាទ, ដំណើរវិវាទ ។
- វិវាទការី (--ការ៉ី) អ្នកហៃឈ្លោះ (បើស្រ្តីជា វិវាទការិនី) ។
- វិវាទបក្ខ ឬ--បក្ស (--ទៈបុ័ក) ពួកអ្នកវិវាទ, គូវិវាទ ។
- វិវាទព័ស្តុ ឬ --វត្ថុ (--ទៈព័ស ឬ --ទៈវ័ត-ថុ) រឿងឬដំណើរវិវាទ ។
- វិវាទាធិករណ៍ (សំ. បា. < វិវាទ + អធិករណ) អធិករណ៍ដែលកើតព្រោះដំណើរទាស់មាត់ពាក្យគ្នា; ការកើតក្តីព្រោះតែសម្តី ។
- វិវាទាបន្ន (--ប័ន; សំ. បា. < វិវាទ + អាបន្ន “ដែលដល់, ដែលប្រទះ”) អ្នកដែលកំពុងមានវិវាទនឹងគ្នាដោយហេតុណាមួយ ។ល។
-
សុក្ក
( គុ.គុនសព្ទ )
[សុក-កៈ]
(សុក្ក; ឝុក្ល) ស; ស្អាត, បរិសុទ្ធ; ថ្លា; ភ្លឺ ។ ន. ទឹកអសុចិ, ទឹកកាម : សុក្កៈឃ្លាតចេញ ។
- សុក្កកម្ម អំពើបរិសុទ្ធ ។
- សុក្កទន្ត (--ទ័ន) ធ្មេញស; អ្នកដែលមានធ្មេញស ។
- សុក្កធម៌ ធម៌សឬធម៌បរិសុទ្ធ គឺបុណ្យ, កុសល ។
- សុក្កធាតុ ដី-សពង ។
- សុក្កបក្ខ (--បុ័ក; បា.; សំ. ឝុក្លបក្ស) ចំណែកខាងស, ប៉ែកខាងភ្លឺ គឺខាងខ្នើត (ព. ផ្ទ. កាឡបក្ខ ឬកាលបក្ស “ចំណែកខាងខ្មៅ, ប៉ែកខាងងងឹត គឺខាងរនោច”) ។ល។
-
សុទ្ធ
( គុ.គុនសព្ទ )
[សុត]
(ឝុទ្ធ) ដែលជ្រះ, ស្អាត, បរិសុទ្ធ; ត្រឹមត្រូវ; ផូរផង់, ហ្មត់ហ្មង; ស; ឥតមន្ទិល; ឥតលាយ; តែមួយប្រភេទ, តែមួយមុខ; ហ្មត់ចត់ : ថ្មីសុទ្ធ, ចិនសុទ្ធ, បាយសុទ្ធ, ប្រាក់សុទ្ធ ។ បើរៀងភ្ជាប់ពីខាងដើមសព្ទដទៃ ច្រើនតែ អ. ថ. សុត-ធៈ, ដូចជា សុទ្ធកម្ម អំពើបរិសុទ្ធ ។
- សុទ្ធចិត្ត ចិត្តបរិសុទ្ធ; ចិត្តស្មោះស្មើ ។
- សុទ្ធបក្ខ ឬ
- --បក្ស (--បុ័ក) ខាងខ្នើត ។
- សុទ្ធព័ណ៌ ឬ
- --វណ្ណ ព័ណ៌សុទ្ធ; ព័ណ៌ស្អាត, សម្បុរផូរផង់ ។
- សុទ្ធភាព ភាវៈស្អាត; ចិត្តបរិសុទ្ធ ។
- សុទ្ធភោជន ភោជនស្អាត ។
- សុទ្ធមតិ (--មៈតិ) គំនិតហ្មត់ចត់ ។
- សុទ្ធរស (--រស់) ទឹកសុទ្ធ; ទឹកស្អាត; ទឹកសម្រាំង ។
- សុទ្ធសាធ (សុត-សាត) គ្រប់ព្រម, ទាំងគ្រប់ : ដូចសុទ្ធសាធ ដូចគ្នាចាប់ច្រឡំ ។
- សុទ្ធសីល សីលបរិសុទ្ធ, មារយាទត្រឹមត្រូវ ។
- សុទ្ធសូន្យ (សុត-សូន) បរិសុទ្ធស្អាត, ឥតមោះហ្មង : មារយាទសុទ្ធសូន្យ, ល្អសុទ្ធសូន្យ ។
- សុទ្ធាជីព ឬ - សុទ្ធាជីវៈ (បា. < សុទ្ធ + អាជីវ) ការចិញ្ចឹមជីវិតបរិសុទ្ធឬអ្នកដែលមានការចិញ្ចឹមជីវិតត្រឹមត្រូវ ។
- សុទ្ធាវាស (បា. < សុទ្ធ + អាវាស “លំនៅ”) លំនៅរបស់អ្នកបរិសុទ្ធ; ឈ្មោះព្រហ្មលោកជាលំនៅនៃពួកអរិយបុគ្គលជាអនាគាមី : ឋានសុទ្ធាវាស មាន ៥ ជាន់គឺ អវិហា, អតប្បា, សុទស្សា, សុទស្សី, អកនិដ្ឋា (ព. ពុ.) ។
- សុទ្ធោទ ឬ - សុទ្ធោទក (--ទក់; បា. < សុទ្ធ + ឧទ ឬ ឧទក “ទឹក”) ទឹកសុទ្ធ; ទឹកស្អាត; ទឹកសម្រាំង, ទឹកតម្រង, សុទ្ធរស ។ល។
Headley's Khmer-English Dictionary Full Text Search
-
បក្ស
( n )
[pak]
- detail »
party, group; pact
-
បក្ស
( n )
[pak]
- detail »
part, side; wing
-
បក្ស
( n )
[pak]
- detail »
fortnight, half a month, 15 day period