Khmer Dictionary: ត
Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary
-
តន្រ្តី
( ន.នាមសព្ទ )
[ដន់ត្រី]
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(តន្រ្តិន៑; តន្តី “ភ្លេងមានខ្សែ”) គ្រឿងភ្លេងខ្សែ, គ្រឿងភ្លេងដេញ ដំ ផ្លុំ កូត : ប្រគំតន្រ្តី, មានតន្ត្រីប្រគំកំដរបរិយាកាស ។
-
តប
( កិ.កិរិយាសព្ទ )
ឆ្លើយវិញ, ឆ្លើយស្នង, សងវិញ, តវិញ : តបសម្ដី, តបសំបុត្រ, តបគុណ ។
-
តបកថា
( ន.នាមសព្ទ )
[តៈ-ប៉ៈ-កៈ-ថា]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
ការសំដែង ឬថ្លែងអំពីតបធម៌ (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) តបធម៌) ។
-
តបស្សី
( គុ.គុនសព្ទ, ន.នាមសព្ទ )
[តៈប៉័ស-សី]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(តបស្វិន៑) អ្នកមានតបៈ, អ្នកកាន់តបៈ (តាបស); បើស្ត្រីជា តបស្សិនី (តាបសី) ។
-
តបោធន
( ន.នាមសព្ទ )
[តៈ ប៉ោធន់ ]
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
អ្នកមានតបៈជាទ្រព្យ (តាបស); បើស្ត្រីជា តបោធនា (តបស្សិនី, តាបសី) ។
-
តបះ
( ន.នាមសព្ទ )
(ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) តបៈ ឬ តបះ) ។
-
តបៈ
( ន.នាមសព្ទ )
[តៈប៉ៈ ឬ តៈបះ ]
or តបះ
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(តបស៑ > តបះ; តប) ការប្រព្រឹត្តកាន់វត្តយ៉ាងតឹងដើម្បីធ្វើកាយនិងចិត្តឲ្យស្ងប់ ។ ពាក្យនេះមានន័យច្រើនយ៉ាងទៅទៀតគឺ ការប្រព្រឹត្តរក្សាឧបោសថសីល តាមកាលកំណត់ ដែលត្រូវរក្សាព្រមទាំងការរក្សាប្រជាជនឲ្យបានសេចក្ដីសុខស្រួល ហៅថា តបះ របស់ក្សត្រិយ៍ជាម្ចាស់ផែនដី; ការប្រព្រឹត្តខំប្រឹងសិក្សាវេទមន្តព្រមទាំងកាន់វត្តប្រតិបត្តិតាមសណ្ដាប់របស់ពូជព្រាហ្មណ៍ ហៅថា តបះ របស់ពួកព្រាហ្មណ៍; ការប្រព្រឹត្តធ្វើទានរក្សាសីលតាមកម្លាំងសទ្ធា និងធនធាន ហៅថាតបះ របស់ប្រជាជនទាំងពួង; ការប្រព្រឹត្តបរិភោគតែផ្លែឈើនិងមើមផ្សេងៗ ហៅថា តបះ របស់តាបស, ឥសី; ការប្រព្រឹត្តកាន់វត្តយ៉ាងតឹង ធ្វើខ្លួនឲ្យលំបាកហួសប្រមាណ មានការប្រព្រឹត្តតមមិនស្លៀកដណ្ដប់, មិនដេកលើគ្រឿងក្រាល ដេកផ្ទាល់តែលើផែនដីជាដើម ហៅថា តបះ របស់និគ្រន្ថតិរ្ថិយចំពួកខ្លះ ។ល។
-
តប់
( កិ.កិរិយាសព្ទ )
វាយដោយដៃក្ដាប់ : តប់ត្រូវមួយដៃ ។
-
តប់កមល
( កិ.កិរិយាសព្ទ )
[--កៈ ម៉ល់]
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(កមល “ឈូក, ផ្កាឈូក; បេះដូង, ចិត្ត”) មានចិត្តដូចគេតប់ឲ្យក្រំ, ឲ្យឈឺចាប់ (ប្រើក្លាយមកជា តប់ប្រមល់; ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) នោះផង)។ ការប្រើពាក្យ តប់ប្រមល់ និងពាក្យ តប់កមល ទាំង ២ នេះ ស្រេចនឹងអ្នកប្រើពេញចិត្ត ប្រើពាក្យណាក៏សឹងតែបាន ។
-
តប់ប្រមល់
( កិ.កិរិយាសព្ទ )
[--ម៉ល់]
ព្រួយចិត្ត, ចង្អៀតចង្អល់ចិត្ត, អផ្សុកធុញទ្រាន់ : ថ្ងៃនេះខ្ញុំដូចជាតប់ប្រមល់ រកគិតអ្វីមិនលេចសោះ; ថ្ងៃនេះតប់ប្រមល់ ដោយអំពល់ព្រោះតែអូន មេបងដូចមេប្អូន វាសណ្ដូនឯងឲ្យលង់ ។ តប់ប្រមល់តប់ពុទ្ធោ (ព. សា.) តប់ប្រមល់ទាល់គំនិត នឹករកព្រះពុទ្ធគុណពុំឃើញ : ខ្ញុំព្រួយចិត្តណាស់ តប់ប្រមល់ទល់ពុទ្ធោអស់ទៅហើយ ! (ប្រើក្លាយមកពី តប់កមល ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) នោះទៀតផង) ។
<< Prev 1 ... 5 6 7 8 9 10 11 ... 20 Next >>