Khmer Dictionary: ភ
Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary
-
ភូ
( ន.នាមសព្ទ )
សំណុំសក់, រោម, សរសៃអ្វីៗ សម្រាប់ប្រើចងជារំយោល ។ (សំ. បា.) ផែនដី, លោក, ពិភពលោក ។ (បា. ភូ; សំ. ភ្រូ) ចិញ្ចើម ។
-
ភូគោល
( ន.នាមសព្ទ )
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(ភូ + គោល) គោលនៃផែនដី, ដុំមូលជាតំណាងពិភពលោក, ដុំមូលជាតំណាងផែនដីទាំងមូលដែលមានគូរផែនទីពិភពលោកពាសភ្ជាប់ជាមួយផង, រូបសណ្ឋានលោក (បារ. Globe terrestre) ។ ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) ភូ និង គោល ផង ។
-
ភូឈួយ
( ន.នាមសព្ទ )
( ស.សៀម ( ភាសាសៀម ) )
មន្ត្រីដែលមានមុខងារជាអ្នកទទួលបន្ទុក ធ្វើកិច្ចការរាជការបន្ទាប់ពីមន្ត្រីជាអធិបតី : ភូឈួយសេនាបតី, ភូឈួយរដ្ឋមន្ត្រី, ភូឈួយខេត្ត ។ សម័យបុរាណ ប្រើពាក្យថា ជំទប់, លុះចំណេរតមក ប្រើពាក្យ ភូឈួយ នេះ, សម័យបច្ចុប្បន្ន ប្រើពាក្យ រង វិញ : អភិបាលខែត្ររង, អភិបាលស្រុករង...។ សម្រាប់គណៈរដ្ឋមន្ត្រីប្រើជា អនុរដ្ឋលេខាធិការ ។
-
ភូត
( ន.នាមសព្ទ )
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
អ្វីដែលកើតមានហើយ; ទេវតា; សត្វលោក; ខ្មោចបិសាច; បញ្ចក្ខន្ធ; ធាតុទាំងបួន; សេចក្ដីពិត ។ល។ : អាគមចងភូត ឬ--ចាប់ភូត អាគមចង ឬចាប់ខ្មោចបិសាច ។
- ពួកភូត ពួកទេវតា, ពួកសត្វលោក ឬពួកខ្មោចបិសាច ។
-
ភូត
( កិ.កិរិយាសព្ទ )
ពោលពាក្យមិនពិត, និយាយកុហក ។ គុ. ដែលមិនពិត : ពាក្យភូត ។
- ភូតភរ ឬ - ភរភូត (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) ភរ) ។
-
ភូតកាល
( ន.នាមសព្ទ )
[ភូតៈ-- ]
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
កាលដែលមានរួចទៅហើយ គឺកាល ឬវេលាដែលកន្លងហួសទៅហើយ (អតីតកាល) ។ កាល ឬវេលាដែលគួរធ្វើកិច្ចការមានសួរបញ្ជាក់សេចក្ដីជាដើម ក្នុងទីចំពោះមុខ (កាលពិត) គឺពេលដែលត្រូវសួរត្រូវឆ្លើយចំពោះមុខតាមការណ៍ពិត (វេវ. សច្ចកាល) : ពេលនេះជាសច្ចកាល ជាភូតកាលរបស់អ្នក, អ្នកត្រូវនិយាយតាមការណ៍ពិតកុំលាក់ឡើយ ។
-
ភូតគាម
( ន.នាមសព្ទ )
[ភូតៈ-- ]
or ភូតគ្រាម
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
ពួកតិណជាតិ, លតាជាតិ, រុក្ខជាតិ ដែលកើតហើយ គឺសារពើស្មៅ, វល្លិ, ឈើដែលដុះហើយ ។
-
ភូតពេទ្យ
( ន.នាមសព្ទ )
[ភូតៈពែត]
or ភូតវេទ្យ
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(--វៃទ្យ; --វេជ្ជ) ពេទ្យចាប់ខ្មោច ឬដេញខ្មោចបិសាច ដែលមកយាយី ។
-
ភូតរូប
( ន.នាមសព្ទ )
[ភូតៈ--]
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
រូបដែលកើតមានតាមធម្មតា គឺធាតុទាំង ៤ (ដី, ទឹក, ភ្លើង, ខ្យល់); ហៅថា មហាភូតរូប ក៏បាន ។
-
ភូធន
( ន.នាមសព្ទ )
[--ធន់ ]
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
អ្នកដែលមានផែនដីជាទ្រព្យឬមានទ្រព្យពេញទាំងផែនដី (ព្រះរាជា) : ព្រះភូធន (ព. កា.ពាក្យកាព្យ គឺពាក្យសម្រាប់ប្រើក្នុងកាព្យ) : ព្រះបាទសម្ដេចព្រះភូធន ស្ដេចទ្រង់និពន្ធកាព្យនានា ទូន្មានប្រដៅរាស្ត្រប្រជា គឺអង្គក្សត្រាព្រះហរិរក្ស ។
<< Prev 1 ... 15 16 17 18 19 20 Next >>