-
ឡប់ឡែ
( ន.នាមសព្ទ )
( ស.សៀម ( ភាសាសៀម ) )
(ហ្លប អ. ថ. ហ្លុប “គេច, មិនឲ្យចួប; បំបាំង; កំបាំង; ជិត, បិទជិត” + េលេ អ. ថ. ល៉ែ “មើល, រមិលមើល”) របាំងបញ្ឈរដាក់បាំងមាត់ទ្វារជាដើមមិនឲ្យក្រឡេកមើលឃើញទៅក្នុងឬទៅក្រៅ : ឡប់ឡែបាំងមាត់ទ្វារ, អង្គុយក្នុងឡប់ឡែ ។
-
ឡប់ៗ
( កិ.កិរិយាសព្ទ )
ដែលនិយាយញាប់ៗខ្លាំងៗ, រឡប់ : និយាយឡប់ៗ, សម្ដីឡប់ៗ ។
-
ឡាក
( កិ.កិរិយាសព្ទ )
or ហ្លាក
( ស.សៀម ( ភាសាសៀម ) )
(ហ្លាក គុ. ឬ កិ. វិ. “ដែលផ្សេងឬប្លែកពីប្រក្រតី”) ជ្រួស, ជ្រលួស (ពាក្យប្រើក្នុងល្បែងឡូ) : បោះលុយឡាក ។ ព. ប្រ. ងាកឬទាសគំនិតចេញទៅរកបុរសឬស្រ្តីដទៃ : ឡាកចោលប្តី ។
- ឡាកគំនិត ឬ - គំនិតឡាក ទាសឬជ្រួសគំនិតខុសផ្លូវខុសទំនង (យ. ក៏ថា ឡាក ដែរ) ។
-
ឡាក់
or ឡាក--
(ដូចគ្នានឹង ហ្លាក់ ដែរ) ។
-
ឡាក់ឡាំង
(ដូចគ្នានឹង ហ្លាក់ហ្លាំង ដែរ ) ។
-
ឡាចៅ
( គុ.គុនសព្ទ )
ដែលលូក-ល, លូកនាយលូកអាយ, លូកលើសើក្រោមចែប៉ប្រែនាំឲ្យអផ្សុក : សម្ដីឡាចៅ ។ ដែលប្រើសម្ដីលូក-លចែប៉ប្រែ : មនុស្សឡាចៅ ។
-
ឡាញ់
( ន.នាមសព្ទ )
( យ.យួន ( ភាសាយួន ) )
(ឡាន់ Lanh “ត្រជាក់”) ឈ្មោះព្រែយួនមានសាច់ជិតម៉ដ្ឋរលីងរលើបត្រជាក់ : ព្រែឡាញ់, ខោឡាញ់ ។
-
ឡាន
( ន.នាមសព្ទ )
រមូរដែកមានសណ្ឋានជាចម្រៀកឬជាបន្ទះតូចកាលណាមួលរឹតឲ្យតឹងមានកម្លាំងប្រឹងរលារវាតចេញ សម្រាប់ញ៉ាំគ្រឿងចក្រឲ្យដើរជាដើម : ឡាននាឡិកា ។ ឈ្មោះចង្កៀងមានឡាន មានចក្រ មានស្លាបកង្ហារវិលបក់កាត់ផាត់ផ្សែងឲ្យពន្លឺភ្លើងភ្លឺថ្លា : ចង្កៀងឡាន ។ ព. ប្រ. រថយន្ត : បើកឡាន, ជិះឡាន (រថយន្តឥតមានឡានសោះទេ ប៉ុន្តែហៅតាមរូបរថតូចៗ មានទ្រង់ទ្រាយដូចរថយន្ត មានឡានមួលឲ្យតឹងរត់រឥលទៅបាន សម្រាប់កូនក្មេងលេង, រូបរថនោះគេនាំយកពីប្រទេសក្រៅមកលក់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា តាំងពីកាលដែលមិនទាន់មានរថយន្តមែនទែនមកដល់នៅឡើយ, លុះតមកមានរថយន្តមកដល់ជាដំបូង ខ្មែរក៏នាំគ្នាហៅ ឡាន រាល់មាត់ជាប់មកដល់សព្វថ្ងៃ, សម្ដីក្នុងផ្លូវការ គួរលែងហៅ ឡាន គួរហៅ រថយន្ត វិញ, បើមានគេសួរ យើងអាចឆ្លើយរួច, ដោះស្រាយបានដោយងាយ តាមប្រភពនៃពាក្យនេះ) ។
-
ឡាន់
( ប.បរិវារសព្ទ )
ពាក្យសម្រាប់ប្រើផ្សំជាមួយនឹងពាក្យ ឡែក ថា :
- ឡែកឡាន់ ឡែកទីទៃៗ; ប្រើជា ដោយឡែកដោយឡាន់ ក៏បាន :
- ដាក់ដោយឡែកដោយឡាន់ ដាក់ដោយជួរដោយសង្កាត់ ឬដោយមុខដោយប៉ែកទីទៃៗ ។
-
ឡាប
( ន.នាមសព្ទ )
( ល.លាវ ( ភាសាលាវ ) )
(លាប អ. ថ. ល៉ាប) ឈ្មោះម្ហូបភ្លាលាវមួយប្រភេទ ធ្វើដោយហាន់សាច់ស្រស់ឬត្រីស្រស់ផ្សំគ្រឿងផ្សេងៗ មានលាយទឹកអង្ករលីងផង : ឡាបត្រីរ៉ស់, ឡាបមាន់ ។
<< Prev 1 2 3 4 5 6 ... 10 Next >>
