Khmer Dictionary: អាចារ

Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary

អាចារ ( ន.នាមសព្ទ ) [--រ៉ៈ ] or អាចារៈ ( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(អាចារ) ការប្រព្រឹត្ត, ចរិយា; ឫក, ឫកពា, មារយាទ, ឫកមារយាទ; បែបបទ, សណ្ដាប់ធ្នាប់ : មានអាចារៈល្អ, មានអាចារៈពុំគួរសម ។
- អាចារកុសល (--សល់) អ្នកដែលឈ្លាសក្នុងការរក្សាមារយាទឲ្យល្អ (បើស្ត្រីជា អាចារកុសលា) ។
- អាចារកោសល្ល ឬ --កោសល្យ (--សល់) ភាពជាអ្នកឈ្លាសក្នុងការរក្សាមារយាទឲ្យល្អ ។
- អាចារវិន័យ ច្បាប់សម្រាប់រក្សាមារយាទឲ្យល្អ, ឲ្យត្រឹមត្រូវ ។
- អាចារវិបត្តិ វិបត្តិមារយាទ គឺខូចមារយាទ, ខូចឫក ។
- អាចារសម្បត្តិ ឬ--សម្ប័ទ, --សម្បទា (--ស័ម-ប៉ៈ--) ការបរិបូណ៌ដោយមារយាទល្អ គឺដំណើរមានមារយាទល្អឬត្រឹមត្រូវ ។
- អាចារសម្បន្ន (--សំ-ប័ន) អ្នកដែលបរិបូណ៌ដោយមារយាទល្អ (បើស្ត្រីជា អាចារសម្បន្នា អ. ថ. --ស័ម-បុ័ន-ន៉ា) ។
- អាចារសាស្រ្ត ក្បួននិយាយពីអាចារៈ; វិទ្យាសាស្រ្តចែងអំពីចរិយា, ឫកពា, សណ្តាប់ធ្នាប់របស់មនុស្ស ។
- អាចារារិយៈ (មើលក្នុងពាក្យ អរិយ) ។ល។ បើរៀងភ្ជាប់ពីខាងចុងសព្ទដទៃ អ. ថ. --ចា, ដូចជា ទុរាចារ, សមាចារ, អភិសមាចារ ជាដើម (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) ទាំងនេះ) ។ល។

Headley's Khmer-English Dictionary

អាចារ ( n ) [ʔaacaa]
conduct, behavior, deportment (esp. good behavior, right conduct)
អាចារី ( n ) [ʔaacaarəy]
one who has good manners, one who behaves well
អាចារ្យ ( n ) [ʔaacaa]
teacher, layman who acts as liaison between the Buddhist clergy and the lay people; master of religious ceremonies; practitioner of traditional rituals and healer (According to Buddhist teachings there are five kinds of អាចារ្យ : (1) បព្វជ្ជាចារ្យ monks who ordain laymen into the priesthood (2) ឧបសម្បទាចារ្យ monks who ordain junior monks as senior monks (3) ឧទ្ទេសាចារ្យ teachers of Pali (4) និស្សយាចារ្យ supervising teachers (5) ធម្មាចារ្យ teachers of the Dharma)