-
ថើប
( កិ.កិរិយាសព្ទ )
ស្រូបខ្យល់ដោយច្រមុះដើម្បីយកក្លិន ឬឲ្យដឹងក្លិន... : ម្ដាយថើបកូនសំឡាញ់ ។
-
ថឿក
( ន.នាមសព្ទ )
ដំបងមាន ៤ ជ្រុង បន្ទោរធំជាងទោល ។ ពាក្យនេះខ្មែរយើងយកពាក្យយួនមកប្រើ; ថឿក យួនថា ឈើរង្វាស់, ម៉ែត្រ; តែខ្មែរយើងយកពាក្យនេះ មកឲ្យឈ្មោះដំបងមួយប្រភេទ ដែលមានរាងដូចជាឈើរង្វាស់យួននោះ ហៅថា ថឿក : វាយក្បាល ១ ថឿក ។
-
ថេយ្យសំវាស
( ន.នាមសព្ទ )
[ថៃយ៉ៈស័ង វ៉ាស ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
ការលួចសំវាស គឺការដែលបុគ្គលជាគ្រហស្ថក្លែងខ្លួនធ្វើជាសាមណេរខ្លួនឯងហើយ ប្រកាសសេចក្ដីឲ្យគេដឹងថាខ្លួនជាសាមណេរ; ឬការដែលបុគ្គលមានភិក្ខុបំបួសខ្លួនឲ្យបានជាសាមណេរ ហើយសាមណេរនោះក្លែងធ្វើជាភិក្ខុ; ឬក៏ការដែលបុគ្គលជាគ្រហស្ថក្លែងខ្លួនធ្វើជាសាមណេរខ្លួនឯងផង ថែមទាំងក្លែងធ្វើជាភិក្ខុផងទៀត (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) ថេយ្យសំវាសកៈ ទៀតផង) ។
-
ថេយ្យសំវាសកៈ
( ន.នាមសព្ទ )
[ថៃយ៉ៈស័ង- វ៉ាសៈកៈ ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(--សក) បុគ្គលអ្នកលួចសំវាស (ព. វិ. ពុ.) ក្នុងវិន័យពុទ្ធសាសនាប្រាប់ថា មាន ៣ ប្រភេទ គឺ ១- លិង្គត្ថេនកៈ លបលួចក្លែងធ្វើជាសាមណេរខ្លួនឯង ដោយឥតមានគ្រូបំបួស; ២- សំវាសត្ថេនកៈ បួសជាសាមណេរដោយមានភិក្ខុជាគ្រូបំបួស ក៏ទៅជាក្លែងខ្លួនធ្វើជាភិក្ខុ; ៣- ឧភយត្ថេនក លបលួចធ្វើជាសាមណេរផង ថែមទាំងទៅក្លែងខ្លួនធ្វើជាភិក្ខុទៀតផង ។ ថេយ្យសំវាសកៈ ទាំង ៣ ប្រភេទនេះ ពុំមានសិទ្ធិត្រូវបានបួសជាសាមណេរឡើយ ព្រះសម្ពុទ្ធទ្រង់ហាមមិនឲ្យភិក្ខុបំបួសដោយដាច់ខាត ប្រសិនបើបួស ក៏ពុំឡើងជាសាមណេរដែរ ព្រោះជាអភព្វបុគ្គលទៅហើយ ។
-
ថេយ្យចិត្ត
( ន.នាមសព្ទ )
[ថៃយ៉ៈចិត្ត]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
ការលួចចិត្តគឺការក្បត់ចិត្ត ។ គំនិតប៉ុនប៉ងនឹងធ្វើបាបកម្មអ្វីមួយ ការកាន់យកទ្រព្យគេដោយមានការកួចចិត្តទុកជាមុន ចិត្តលួច ។ ឧ. មនុស្សទុច្ចរិតលួចទ្រព្យសម្បត្តិគេដោយថេយ្យចិត្ត ។
-
ថេរ
( គុ.គុនសព្ទ )
(ថិរ; ស្ថិរ) មាំមួន, ខ្ជាប់ខ្ជួន, យឺនយូរ; សម្រាប់និយាយផ្សំនឹងពាក្យឋិត : ឋិតថេរ គឺតាំងនៅមាំ, យឺនយូរ; (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) ឋិតថេរ ទៀតផង) ។
-
ថេរានុត្ថេរៈ
( ន.នាមសព្ទ )
[ថេរ៉ានុត-ថេរ៉ៈ ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(ថេរ + អនុត្ថេរ > ថេរានុត្ថេរ) ព្រះថេរៈធំនិងព្រះថេរៈតូច ។
-
ថេរី
( ន.នាមសព្ទ )
[--រ៉ី ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
មើលក្នុងពាក្យ ថេរៈ ២ ន. ។
-
ថេរៈ
( គុ.គុនសព្ទ )
[ថេរ៉ៈ ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(ថេរ; ស្ថវិរ) ដែលមានអាយុច្រើន, ចាស់, មាំមួន (មិនសូវប្រើ, ច្រើនប្រើតែក្នុងប្រយោគភាសាបាលី) ។
-
ថេរៈ
( ន.នាមសព្ទ )
[ថេរ៉ៈ ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(ថេរ; ស្ថវិរ) ភិក្ខុអ្នកមានចិត្តខ្ជាប់ខ្ជួន គឺភិក្ខុដែលបួសបានយូរឆ្នាំហើយ យ៉ាងតិចពីត្រឹម ១០ ឆ្នាំឡើងទៅ ហៅថា បួសបាន ១០ វស្សាហើយ : គួរគោរពព្រះថេរៈ, ព្រះថេរៈនិមន្តមក ។ បើភិក្ខុនី ហៅថា ថេរី ។
<< Prev 1 ... 5 6 7 8 9 10 11 ... 20 Next >>
