Khmer Dictionary: ម
Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary
-
មហិច្ឆតា
( ន.នាមសព្ទ )
[មៈហិច-ឆៈ តា ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(មហា + ឥច្ឆតា) សេចក្ដីប្រាថ្នាធំ, ការចង់បានច្រើន, សេចក្ដីលោភលន់ : មហិច្ឆតា ជាធម្មជាតិនាំឲ្យមានការច្រណែនឈ្នានីសចំពោះគ្នីគ្នា ។ ព. ផ្ទ. អប្បិច្ឆតា ។
-
មហិទ្ធានុភាព
( ន.នាមសព្ទ )
[មៈហិត-ធានុ ភាប ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(មហិទ្ធានុភាវ < មហា + ឥទ្ធិ + អានុភាវ) អានុភាពនៃឫទ្ធិធំឬឫទ្ធិខ្លាំង : មានមហិទ្ធានុភាព ។
-
មហិទ្ធិឫទ្ធិ
( ន.នាមសព្ទ )
[មៈហិត-ធិរឹត ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(មហា + ឥទ្ធិ, ឫទ្ធិ) ឫទ្ធិធំ ឬឫទ្ធិខ្លាំងក្រៃលែង ឬក៏ឫទ្ធិសម្បើម : មានមហិទ្ធិឫទ្ធិ ។
-
មហិន្ទត្ថេរ
( ន.នាមសព្ទ )
[មៈហិន-ទ័ត ថេរ៉ៈ ឬ--ថែ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(--ស្ថវិរ) នាមមហាថេរមួយអង្គជាព្រះរាជបុត្រព្រះបាទ អសោក ឬ ធម្មាសោក, ជាអ្នកនាំព្រះពុទ្ធសាសនាពីមជ្ឈិមប្រទេសទៅប្រតិស្ឋានឯលង្កាទ្វីបក្នុងរាជក្សត្រិយ៍កោះលង្កាទ្រង់ព្រះនាមព្រះបាទ ទេវានម្បិយតិស្សៈ ក្នុងខាងដើមនៃសតវត្សរ៍ទី ៤ នៃពុទ្ធសករាជ (ហៅថា មហាមហិន្ទត្ថេរ ក៏បាន) ។
-
មហិមា
( គុ.គុនសព្ទ )
[មហិមា]
or មហិមន្ត
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(មហិមន៑, មហិមន្ត៑ ឬ មហិមា; មហិមន្តុ > មហិមា) ដែលមានច្រើន, ច្រើនក្រៃ, ក្រៃកន្លង; ធំសម្បើម, ដែលគួរស្បើម : ច្រើនមហិមា, ខ្លាំងមហិមា ។ ន. ភាវៈធំ, ទូលាយ ។ ប្រើជា កិ. វិ. ក៏បាន : ខឹងមហិមា ឬ–មហិមន្ត; ច្រើននិយាយក្លាយថា មោះហិមា គួរលែងប្រើ (ព. កា.ពាក្យកាព្យ គឺពាក្យសម្រាប់ប្រើក្នុងកាព្យ) : កងពលច្រើនក្រៃមហិមា ឥតមានរួញរា គឃារុកចូលឥតក្រែង ។ ក្រអឺតក្រទឺតឃើញស្ដែង សន្ធាប់គ្នាឯង ឲ្យខ្លាចស្ញប់ស្ញែងរាល់ប្រាណ សត្រូវពុំអាចរុញច្រាន តទប់ពុំបាន ក៏រត់ប្រញាយថយក្រោយ ។ល។
-
មហិស្សរៈ
( ន.នាមសព្ទ )
[មៈហិស-សៈ រ៉ៈ]
or មហេស្វរៈ (មហេស-ស្វៈ រ៉ៈ)
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(< មហា + ឥស្សរៈ; < មហា + ឦឝ្វរ “ដែលជាធំក្រៃលែង”; ឬក៏ < មហី + ឥស្សរ; < មហី + ឦឝ្វរ “អ្នកដែលជាធំលើផែនដី”) ព្រះឥសូរ; ម្ចាស់ផែនដី, ស្ដេចផែនដី (ក្សត្រិយ៍ទ្រង់រាជ្យ) ។
- មហិស្សរាធិបតី (មៈហិស-សៈរ៉ាធិប៉ៈដី) ព្រះមហាក្សត្រដែលជាអធិបតីលើពួកក្សត្រិយ៍ទ្រង់រាជ្យ (រាជាធិរាជ; ស្ដេចចក្រពត្តិ) ។
-
មហី
( ន.នាមសព្ទ )
[មៈ--]
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
ផែនដី ។ ឈ្មោះទន្លេមួយក្នុងប្រទេសឥណ្ឌា, ច្រើនមានតំណាលក្នុងគម្ពីរពុទ្ធសាសនានិងគម្ពីរព្រាហ្មណ៍ ។
-
មហីលតា
( ន.នាមសព្ទ )
[មៈហ៊ីលៈដា ]
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
វល្លិក្នុងផែនដី (វល្លិដី), ឫសដី គឺជន្លេន (ព. ខ្ព.) ។
-
មហឹសា
( ន.នាមសព្ទ )
[មៈហិង-សា ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(មហិស ឬ មហឹស, ពហុ.--សា; មហិឞ) ក្របីទាំងឡាយ ។
- មហឹសី ក្របីញី, មេក្របី (ព. កា.ពាក្យកាព្យ គឺពាក្យសម្រាប់ប្រើក្នុងកាព្យ) : គ្រានោះមហឹសា បានឃើញខ្លានាដងព្រៃ បានប្រាប់មហឹសី ថានែវ៉ីខ្លាធំណាស់ ។ ...
-
មហេសក្ខ
( ន.នាមសព្ទ )
[មៈហេស័ក ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(< មហា + ឦស + អាខ្យា “ដែលគេនិយាយគ្នាថាជាធំចម្បង”) ពាក្យសម្រាប់ហៅទេវតាដែលមានអានុភាពធំ; សរសេរជា មហេស័ក្ខ ក៏បាន; ក្នុងកាព្យប្រើជា មហេសក្ខា ក៏បាន ។ ប្រើជាបទសមាសក៏បាន : មហេសក្ខទេវតា, មហេសក្ខទេវបុត្ត, មហេសក្ខទេវរាជ (មៈហេស័កខៈ--) ទេវតា, ទេវបុត្ត ទេវរាជ ជាមហេសក្ខ ។
<< Prev 1 ... 15 16 17 18 19 20 Next >>